چگونه با مسواک زدن صحیح دندان های سالم داشته باشیم؟
موضوع قابل تأمل و شایعی که هر روز در بین شماری از بیمارانم مشاهده می کنم متوجه مسواک زدن نادرست است. بیماران زیادی با این پرسش مراجعه می کنند که چرا با وجود مسواک زدن هر روزه باز هم با پوسیدگی های دندانی و پیشرفت آن مواجه هستیم؟! گاهأ نیز به این نتیجه می رسند که مسواک زدن در اکثر موارد با عدم آن تفاوتی ندارد!
کاملأ درست است! مسواک به خودی خود نقش پیشگیری از پوسیدگی و فرسایش دندان ها ندارد، بلکه آنچه مهم است روش مسواک زدن به طور صحیح می باشد و باید بدانیم با روش نادرست، مسواک نزدن بهتر از مسواک زدن است. اینکه به سراغ مسواک برویم و با گذاشتن مقداری خمیردندان بر روی آن مشغول مسواک زدن شویم و یک یا چند دقیقه نیز این عمل را آن هم به طور ناصحیح طول دهیم در حقیقت با دست خود منجر به بیماری لثه و و پوسیدگی دندان خود گردیده و با این کار ضرری جبران ناپذیر به دهان و دندان خود وارد نموده ایم.مهمترین اشتباهات حین مسواک زدن عبارتند از: فراموش کردن برخی نواحی که بیشتر شامل ناحیه دندان عقل به دلیل عدم دسترسی و ایجاد حالت تهوع می باشد. دومین دندانی که نادیده گرفته می شود دندان نیش است چون آن را جزو هیچ یک از قسمت های قدامی و حلقی در نظر نمی گیریم. یکی دیگر از قسمت هائی که تمیز کردن آن را فراموش می کنیم شیارهای روی زبان است که باقی ماندن مواد غذائی روی آن باعث بوی بد دهانی می گردد. برای رفع این مشکل بهتر است هر شب که مسواک می زنیم این کار را از دندان های مختلفی شروع کنیم تا خسته نشویم.دومین خطای شایع مسواک زدن زمان کوتاهی است که برای آن در نظر می گیریم. بهتر است 2 تا 5 دقیقه به این کار اختصاص دهیم و برای هر فک 1 دقیقه وقت بگذاریم و پس از اینکه یک بار با خمیردندان این کار را انجام دادیم بار دوم بدون استفاده از خمیر دندان عمل مسواک زدن را تکرار کنیم. سومین خطای افراد حین مسواک زدن اعمال فشار بیش از حد به دندان می باشد که این کار باعث تحلیل لثه و ایجاد حساسیت دندانی می گردد. به کار بردن انرژی زیاد حین مسواک زدن بدترین ظلمی است که می توانیم در حق دندان ها و لثه هایمان روا داریم!
چهارمین اشتباهی که مرتکب می شویم شرایط نامساعد نگهداری مسواک مان می باشد که با این کار باکتری ها را به دهان و دندان وارد می کنیم. بهتر است بعد از مسواک زدن با دقت کافی مسواک را بشوئیم و مطمئن شویم خمیری بر روی آن باقی نمانده، بعد آن را در هوای آزاد قرار دهیم تا کاملأ خشک شود و بعد در جائی دریسته با پوشش مناسب قرار دهیم. پنجمین اشتباهمان عدم تعویض به موقع مسواک می باشد. توصیه مان این است که اگر هر روز به طور مرتب از مسواک استفاده می نمائید هر 3 یا 4 ماه اقدام به تعویض مسواک نمائید. البته باید همیشه به ظاهر مسواک دقت کنیم تا اگر موهای آن سائیده یا از هم جدا شده اند مسواک جدیدی تهیه کنیم.مهمترین نکته آن است که بدانیم هدف از مسواک زدن پاک کردن باقیمانده ی مواد غذائی و میکروارگانیسم هائی است که در سطوح مختلف دندان ها باقی مانده اند. برای این کار کافی است تا به اندازه ی یک نخود از خمیردندانمان برداریم، دهانمان را بشوئیم و شروع به مسواک زدن کنیم. در ابتدا باید بدانیم در استفاده از خمیردندان زیاده روی نکنیم. زیاده روی در مصرف خمیردندان آسیبی به لثه و دندان هایمان وارد نمی کند اما قدرت تحمل ما را کاهش می دهد و منجر به کوتاه شدن زمان مسواک زدن می گردد که این کار دقت ما را کاهش خواهد داد.کامل ترین نحوه ی مسواک زدن این است که بدانیم ما باید شیارهای هر دندان، نواحی بین دندانی و ناحیه بین هر دندان و لثه را از وجود مواد غذائی مصرفی روزانه، پروتئین های بزاقمان و میکروب های طبیعی موجود در محیط دندان پاک نمائیم. در نحوه درست مسواک زدن ابتدا از سطح جونده ی دندان ها با حرکت رفت و برگشتی شروع می نمائیم. بعد باید مطمئن شویم شیارهای روی دندان های آسیاب کاملأ تمیز شده. بهتر است از یکی از فک های چپ و راست شروع کنیم و به سمت دیگر ادامه و بعد به سراغ فک بعدی برویم. بعد سراغ مهمترین قسمت می رویم که ناحیه مجاورت هر دندان یا لثه است. بهتر است موهای مسواک را با زاویه 45 درجه بر روی شیار لثه و دندان و بعد به طرف پائین فشار دهیم و با یک حرکت لرزشی متناسب مسواک را به سمت بالا حرکت دهیم. این حرکت ویبره را باید 3-4 مرتبه تکرار کنیم.اینکه برای تمیزنمودن سطح دندان ها و ناحیه بین اتصال لثه و دندان از حرکت رفت و برگشتی به صورت افقی استفاده کنیم اقدامی کاملأ اشتباه است. با این عمل در درازمدت باعث سایش روی دندان در مجاورت لثه و تحلیل آن و در نهایت از دست رفتن دندان می گردد. و در آخر برای پاک کردن باکتری ها و داشتن تنفسی خوشبوتر به آرامی روی سطح زبان را مسواک می زنیم. با رعایت همه این نکات می توانیم آسوده خاطر باشیم که با مسواک زدن کمک بزرگی به حفظ بهداشت دهان و دندانمان نموده ایم.