شهر زیرزمینی نوش آباد ـ شهر زیرزمینی اویی
شهر زیرزمینی نوش آباد ـ شهر زیرزمینی اویی
شهر زیرزمینی نوش آباد که آن را شهر زیرزمینی “اویی” نیز می نامند در شهر نوش آباد کاشان در استان اصفهان یعنی در پنج کیلومتری شمال کاشان قرار دارد شهر زیرزمینی اویی در سه طبقه در زیر زمین با عمق بین چهار تا هجده متر به صورت دست کن ایجاد شده و فضاهای متعددی از جمله اطاق و راهرو و چاه ها و کانال های زیادی است هر کدام از این طبقه ها به وسیله چاه های عمودی به هم ارتباط دارند.
غیر از ورودی اصلی، ارتفاع تمام قسمت های اویی به قد طبیعی یک انسان و بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ سانتی متر است. بر سطح دیوارها و در فواصل اندک، جای پیه سوز به چشم می خورد. در بعضی قسمت ها نیز درون دیوار، سکوهای کوتاهی جهت نشستن ایجاد شده است که در بعضی از اتاق ها تبدیل به طاقچه جهت قرار دادن اشیاء می شود.
مجموعه اویی در زیر بافت قدیم شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است. شهر زیرزمینی اویی چندین هزار متر وسعت دارد، وسعت این شهر به دلیل ارتباط میان محلات و حفاظت از جان و مال مردم در مواقع ناامنی زیاد بوده و در دو سطح افقی و عمودی گسترش یافته است. این معماری بی نظیر با این شکل ساختاری در جهان منحصر به فرد بوده و تاکنون با توجه به آثار به دست آمده در کاوش های باستان شناسی قدمت آن به قبل از اسلام بر می گردد که در دوره های مختلف تاریخی کاربرد نظامی و دفاعی داشته است.
شهر زیر زمین نوش آباد که در سه طبقه معماری و به صورت دستکند تا عمق ۲۰ متری زیر زمین حفر شده است، چیزی فراتر از مراکزی است که به عنوان شهر زیرزمینی در مناطقی شامل شهر “کوبرپدی” استرالیا یا “کاپادوکیه” ترکیه و یا “ونکوور” کانادا معرفی شده اند. تاریخ شهر کوبرپدی به سال ۱۹۱۵ بر می گردد اما شهر زیرزمینی نوش آباد، روایت تاریخ ساسانیان و ۱۴ قرن پیشینه فرهنگ و تمدن ساکنان سرزمین پارس را در خود نهفته دارد مجموعه شهرزیرزمینی نوش آباد، به شماره ۱۵۸۱۶ و به سال ۱۳۸۵ ثبت در فهرست آثار ارزشمند ملی گردیده است.