سندرم اورشلیم

*سندرم اورشلیم: خودمقدّس انگاری*

■یازده آگوست (مرداد) ۱۹۶۹، آتش عظیمی مسجد‌الاقصی را فراگرفت. بخش‌های زیادی از مسجد و از جمله منبر چوبی صلاح‌الدین ایوبی در آتش سوختند. دولت اسرائیل اتصالی سیم‌های برق را عامل آتش‌سوزی اعلام کرد، اما اداره برق هیچگاه چنین ادعایی را نپذیرفت. تنها سال‌ها بعد بود که یک توریست استرالیایی به عنوان عامل ایجاد آتش‌سوزی شناخته شد. کسی به درستی نمی‌داند که دنیس روحان جوان، هنگامی که استرالیا را به مقصد اورشلیم ترک می‌کرد، مشکلات روانی داشت یا خیر؛ اما او قطعاً هنگامی که این عمل را انجام می‌داد، مبتلا به بیماری روانی بود که بعدها *«سندروم اورشلیم»* نامیده شد.

□بیت‌المقدس هر ساله شاهد خیل عظیمی از گردشگران خارجی است که این شهر را به عنوان مقصد خود انتخاب می‌کنند. مکان‌های مذهبی و باستانی بسیاری در این شهر قرار دارد، اما دیواری که در سمت غربی حرم‌الشریف قرار دارد، همچنان پر اهمیت‌تر از دیگر مکان‌ها است. در تمام طول روز و شب، بازدیدکنندگان بسیاری برای دعا، گرفتن عکس، یا تنها تماشا، به کنار دیوار غربی (ندبه) می‌روند. هیچ‌کس نمی‌تواند اثبات کند چند نفر از این آدم‌ها مشکل روانی دارند، یا بر اثر قرار گرفتن در این محیط دچار مشکل می‌شوند. اما اگر کسی واقعا به بیماری دچار شده باشد، به زودی آثار آن را نشان خواهد داد.

●در نیمه‌های شب، وقتی که تابش نور ماه هر شکاف کوچک در سنگ‌های عظیم دیوار ندبه را رمزآلود می‌کند، آدم‌هایی در جستجوی تجربه‌ای ماوراء‌الطبیعی به این نقطه می‌آیند. اورشلیم آنها را از خود بیخود کرده است و دیوار ندبه این حس را دو چندان می‌کند. آنها می‌آیند، دعا می‌خوانند، در خلسه فرومی‌روند و سرانجام با حالتی جنون‌آمیز روانه بیمارستان روانی می‌شوند.

○«سندروم اورشلیم» نخستین بار توسط دکتر «ئیربارائیل» به صورت بالینی معرفی شد. دکتر بارائیل ۴۷۰ توریست که بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۳ برای درمان به بیمارستان «کفر شائول» فرستاده شده بودند را مورد مطالعه قرار داد و سرانجام به نتایج مسحور‌کننده‌ای درباره این توریست‌های موقتاً دیوانه دست یافت.

■او درباره علائم این بیماری می‌گوید: «علائم مرض، اغلب در دومین روز اقامت توریست‌های زائر در اورشلیم ظاهر می‌شوند. درست وقتی که شخص دچار اضطراب و نگرانی غیر قابل توضیحی می‌شود. اگر آنها با یک گروه یا خانواده به اورشلیم آمده باشند، ناگهان احساس می‌کنند که نیاز به تنهایی دارند. دیگران را رها می‌کنند و به گوشه‌ای می‌روند. در مرحله بعد، بیمار یکسری پاکسازی‌های مذهبی را انجام می‌دهد. مثل با تیغ زدن تمام موهای بدن، گرفتن ناخن‌ها، دوش گرفتن به دفعات زیاد و سپس پوشیدن لباس‌های سفید. بیشتر اوقات آنها ملحفه‌های سفید هتل را می دزدند تا با پوشیدن آنها به افراد کتاب مقدس شبیه‌تر شوند. آنها اغلب خود را یکی از شخصیت‌های تورات یا انجیل تصور می‌کنند.»

□دکتر بارائیل درباره حالات این افراد می‌گوید: «آنها علائم بالینی مشترکی دارند. چیزهای خارجی را نمی‌بینند، صداها را نمی‌شوند و همه چیز را در مورد تاریخ باستان به خاطر می‌آورند. در تمام مدت تصور می‌کنند، جان اسمیت، الیجای نبی، مسیح یا حضرت مریم هستند.» زنان همیشه خود را یکی از شخصیت‌های زن کتاب مقدس تصور می‌کنند و مردان نیز یک شخصیت مرد. البته به گفته دکتر ائیل، این رفتار همیشه منجر به بستری شدن در بیمارستان نمی‌شود. «تنها افراد خاصی به طور جدی آشفته می‌شوند و به گونه‌ای رفتار می‌کنند که نیاز به مداخله روانپزشک و بستری شدن است.»

○یک روز دکتر ائیل تصمیم می‌گیرد دو نفر که هر دو مدعی بودند مسیح هستند را به مدت یک ساعت در اتاقی با هم تنها بگذارد تا تصمیم بگیرند که چه کسی مسیح است! دکتر ائیل می‌گوید: پس از یک ساعت که به سراغ آنها رفتم، هر کدام از آنها گفت «من مسیح واقعی هستم. او یک شیاد دروغگو است!»
*منبع:* وبلاگ روان شناسی(خلاصه شده)
■همه اینها را گفتم که بگم سندرم اورشلیم فقط در کمین توریست های این شهر نیست. گاه، برخی آنچنان محصور و مسحور پست های مدیریتی می شوند که ادعای خدایی می کنند و به عارضه *خودمقدّس پنداری* گرفتار می شوند. آنها خود را مُصلح، مُنجی و عقل کل می پندارند؛ معتقدند مسائل و راه حلها را به خوبی می شناسند، لذا به نظرات دیگران بی توجه اند و آنها را تحقیر می کنند. کوچکترین نقد و مخالفت با نظرات خود را برنمی تابند و به شدیدترین شکل ممکن، با آن برخورد می کنند. موعظه و نصیحت، نه از موضع رافت و مودّت بلکه از منظر قدرت و مصلحت، شاکله و اساس کار آنهاست. آنها دارای ظاهری موجّه امّا باطنی مخرّب اند؛ اقدامات نمایشی و ژست های نمادین آنها را پایانی نیست!

□این گروه از مدیران، نه خود از درد خود آگاهند، نه کسی به فکر بستری و درمان آنهاست و نه کسی را یارای کمک به آنها! آنها خطرناک اند و ویرانگر! میراث آنها برای سازمان چیزی جز گسترش نفرت، تشدید آشفتگی و رواج فرهنگ چاپلوسی نیست....
___________________________
    نقل از گاهنامه مدیر